prutsie

Afstellen schotel op de boerenmanier. Omdat het voor sommige beginnende schotelaars een probleem blijkt te zijn een diseqc motortje af te stellen zal ik proberen een korte en bondige “handleiding” te maken. Omdat deze in eerste instantie verre van perfect zal zijn is het misschien handig om deze te “knippen en plakken” met aanvullingen en ervaringen van andere Sat4all leden. Het is van het allergrootste belang dat de paal waaraan de diseqc motor wordt bevestigd in het lood staat. Dat wil zeggen vertikaal en waterpas naar alle richtingen. Staat de paal niet helemaal in het lood dan moet dit eerst worden opgelost. Verdergaan heeft anders geen enkele zin. Het monteren van de schotel op de motor en de motor op de paal ga ik verder niet behandelen, dit staat allemaal in de meegeleverde handleidingen en is zelfs zonder kinderlijk eenvoudig. Op www.maporama.com kan je je postcode of adres ingeven om de exacte coordinaten te vinden van jouw locatie. Gemakkelijk voor USALS instellingen in je ontvanger (behandel ik hier niet, staat in de handleiding van je ontvanger), en nodig voor het globaal instellen van je motor, en schotel. (voor mij 51°54'xx" , 5°25'xx") Benodigdheden: -Bevestigingspaal. -Schotel. -LNB. -Diseqcmotortje. -Satfindertje. -Ontvanger. -lijstje satellieten en de posities. 1/ Op de motor staat een gradenverdeling. Op minimaal 1 zijde kan je deze instellen op de voor mij noodzakelijke 51°54'. Ik stel deze dus ergens in tussen de 51° en 52°. Zo nauwkeurig kijkt het nu ook weer niet. Draai de bouten niet al te vast, het kan heel goed zijn dat je hier straks nog wat aan moet wijzigen. 2/ Op de schotel staat ook een gradenverdeling. Ook deze stel ik globaal in, in dit geval op ongeveer 28°. Draai de bouten ook hier niet al te vast, het kan heel goed zijn dat je hier straks nog wat aan moet wijzigen. 3/ Monteer het hele spul aan de paal en richt het met behulp van een (huis tuin en keuken) compas op het magnetische zuiden uit. Laat de bouten waarmee de motor aan de paal vastzit dusdanig loszitten dat de motor met schotel (met een beetje geweld) naar links en rechts gedraaid kunnen worden. 4/ Sluit nu de coax aan aan de LNB, satfindertje, en de ontvanger. Als de motor nieuw uit de doos komt zal deze standaard in de nulstand staan. De motor sluiten we expres nog niet aan omdat we niet willen dat deze uit het nulpunt loopt. Omdat ik me op 5°25' bevind, en Sirius is opgehangen op 5°00' is Sirius voor mij dus bijna puur zuid. Die 0.25' gaat me echt niet in de weg zitten bij een offsetschotel en een diseqc motortje. Ik ga dus met de motor in de nulstand (het hoogste punt in de boog) eerst proberen Sirius te vinden. 5/ Zet de ontvanger aan. Stel met behulp van het knopje voor de gevoeligheid van het satfindertje dusdanig in dat het wijzertje net “uit de hoek” komt. Op deze manier zal elk signaal onmiddelijk zichtbaar worden door een wijzeruitslag. 6/ Draai nu de schotel met motor langzaam naar links of rechts totdat je een uitslag op het satfindertje krijgt. Let er wel op dat alleen de motorbevestiging om de paal heen en weer schuiven, de rest mag absoluut niet verschuiven. Let er ook op dat we het hier hebben over millimeters, en maximaal centimeters. Stel het zo af dat je een maximale uitslag hebt op het wijzerje van het satfindertje. Het kan heel goed zijn dat je met het knopje van de gevoeligheid van het satfindertje de gevoeligheid naar beneden moet bijstellen om de schotel op maximaal signaal af te kunnen stellen. 7/ Hmmm, geen enkele satelliet te vinden. Da’s wat moois. Bij mij werkt de boerenmethode dus niet. Geen nood. Draai de motor om de as van de pijp terug naar het magnetische zuiden. Nu verander je wat aan de elevatie van de schotel. Die hadden we op ongeveer 28° graden ingesteld (onder punt 2). Die ga je nu maar eens wat omlaag stellen. Een graad of 3 a 4. Je kan dit ook globaal bekijken, je schotel moet voor Sirius een paar graden achterover hellend staan. Ook hieraan kan je dus wel ongeveer zien of je omhoog danwel naar beneden moet met de afstelling. Nu terug naar punt 6. Dit net zo lang herhalen totdat je een satelliet hebt gevonden. 8/ Yesss, het wijzertje knalt de rechterhoek in ! Mooi, nu even rustig je schotel laten staan en eens kijken wat er gebeurt met het signaal als we de elevatie van de schotel gaan veranderen. Tikje omhoog, of tikje naar beneden. Stel de elevatie dusdanig af dat je het maximaal haalbare signaal hebt op je satfindertje. 9/ Nu dan, welke satelliet hebben we gevonden ?? Dat zullen we nu eerst moeten gaan uitzoeken voordat we kunnen kijken of we de schotel naar links dan wel naar rechts moeten richten voor Sirius. Een ding is echter wel zeker, Als we een andere satelliet dan Sirius hebben gevonden zullen we in ieder geval de elevatie van de schotel omhoog moeten bijstellen. Sirius is immers de “hoogste” satelliet in de baan die we willen gaan instellen op onze motor. Heb je een analoge ontvanger dan kan je hiermee misschien gemakkelijk bepalen op welke satelliet we nu staan uitgericht. Heb je geen analoog ontvangertje dan is het proberen. Heb je een ontvanger waarin je een kant en klare settingslijst kan zetten dan kan je de naast Sirius gelegen satellieten een voor een afzappen op FTA (Free To Air, ofwel ongecodeerde) kanalen. Heb je een ontvanger waarin geen settingslijst zit, of op een gemakkelijke manier kan worden gezet dan zal je een satelliet moeten selecteren en een transponderscan moeten uitvoeren. Heb je de juiste satelliet gevonden dan zal de transponderscan in de meeste gevallen snel een boel kanalen opleveren. Begin met Sirius en met de satellieten die in de buurt van Sirius liggen. Heeft je ontvanger zenders ingelezen dan kan je deze vergelijken met de zenders en frequenties die je bij www.satcodx.com of www.lyngsat.com kan vinden. Geef het niet op, het kan echt een heel zoekplaatje zijn voordat je eidelijk weet op welke satelliet je schotel nu staat. 10/ Pfwoeh, we weten nu op welke satelliet onze schotel staat, en dus weten we of we Sirius naar links of naar rechts moeten zoeken. Ook weten we hoeveel satellieten er tussen zitten. Wat we ook nog weten is dat we de elevatie van de schotel zeer waarschijnlijk nog wat naar boven zullen moeten bijstellen. Markeer voor alle zekerheid even de positie motor/paal met een potlood of watervaste stift. Mocht het helemaal verkeerd gaan dan kunnen we altijd terug. Draai nu langzaam de motor ten opzichte van de paal in de richting van de positie waar Sirius zich zou moeten bevinden. Op het moment dat het signaal wegvalt en het wijzertje van het satfindertje weer op nul staat stoppen we even om de gevoeligheid weer omhoog te zetten totdat het wijzertje weer net uit de hoek komt. Anders zou het heel goed mogelijk zijn dat we een (zwakke) satelliet missen en dus weer te ver draaien. Nu is het dus een kwestie van goed tellen en kijken naar het wijzertje. Thor is een satelliet die niet te missen is, een beresterk signaal. Hier stoppen we even om de elevatie van de schotel weer optimaal te zetten. Niet vergeten de gevoeligheid van het satfindertje terug te draaien, als het wijzertje op 10 staat valt er niets af te stellen. Voor de zekerheid kan je op je ontvanger nog even een scan uitvoeren om er zeker van te zijn dat de gevonden satelliet inderdaad Thor is. 11/ Draai de motor ten opzichte van de paal heel voorzichtig en langzaam van Thor af. Het gevoeligheidsknopje op het satfindertje weer dusdanig instellen dat het wijzertje net de hoek uitkomt. Sirius moet nu redelijk simpel zijn te vinden. Stel nogmaals de elevatie af, op het absoluut maximum haalbare. Scan op de ontvanger Sirius in en controleer of je echt Sirius hebt gevonden. Omdat Sirius naast de erg sterke Thor zit is het soms lastig (bij low cost schotels met een grote openingshoek) het verschil te zien tussen Sirius en Thor. Heb je echt Sirius te pakken dan kunnen de bouten waarmee de motor aan de mast vastzit definitief worden vastgezet. Je bent nu ongeveer op de helft van het uitrichten, en afstellen van de boog. Een tussenbiertje is misschien op zijn plaats :-) 12/ Nu gaan we pas de motor op de installatie electrisch aansluiten. Het nulpunt is gevonden, nu de polaire baan nog instellen. We hebben hiervoor nog 2 variabelen, de elevatie van de schotel en de inclinatie die we op de motor in hebben gesteld. Omdat dit globaal goed zou moeten staan zullen de naastliggende satellieten van Sirius echt wel werken. Het zal waarschijnlijk fout gaan bij de satellieten die “ver weg” liggen als het al fout gaat natuurlijk. 13/ Als de motor over 2 knopjes (oost west) beschikt hebben we de ontvanger niet nodig om te draaien. Dit is altijd erg gemakkelijk. Met het satfindertje kunnen we nu kijken wat de verst mogelijke oostelijke en westelijke satelliet is die uitslag op het metertje geeft. We proberen eerst de meest oostelijke (welke is onbelangrijk). Als we de meest oostelijke satelliet die uitslag geeft op het satfindertje hebben gevonden stoppen we de motor. Nu gaan we kijken of we het signaal sterker kunnen krijgen door de schotel iets voorover te drukken, of achterover te trekken. Wordt het signaal harder door de schotel iets voorover te drukken, of achterover te trekken dan noteren we dat. 14/ Goed, oost is klaar, we hebben genoteerd of het signaal harder wordt bij schotel voor of achterover. Nu draaien we de schotel naar de meest westelijke satteliet die uitslag geeft op ons satfindertje en herhalen de voorover / achterover procedure van punt 13. Ook hier schrijven we het resultaat van op. 15/ Nu kunnen we de volgende resultaten hebben: A/ Oost–>omhoog/omlaag geen verbetering, alleen slechter signaal. Midden (Sirius)–> is goed, beter kan niet. West–>omhoog/omlaag geen verbetering, alleen slechter signaal. Hiep hiep, bijna klaar !! B/ Oost–>omhoog = beter signaal, omlaag = slechter signaal. Midden (Sirius)–> is goed, beter kan niet. West–>omhoog = beter signaal, omlaag = slechter signaal. Bijna, maar nog niet helemaal. Eerst terug naar het nulpunt (Sirius). Nu de elevatie van de schotel iets omlaag en de inclinatie op de motor iets omlhoog. Zo afstellen dat het signaal op Sirius weer op absoluut maximum is afgesteld. Hierna terug naar punt 13. C/ Oost–>omlaag = beter signaal, omhoog = slechter signaal. Midden (Sirius)–> is goed, beter kan niet. West–>omlaag = beter signaal, omhoog = slechter signaal. Bijna, maar nog niet helemaal. Eerst terug naar het nulpunt (Sirius). Nu de elevatie van de schotel iets omhoog en de inclinatie op de motor iets omlaag. Zo afstellen dat het signaal op Sirius weer op absoluut maximum is afgesteld. Hierna terug naar punt 13. D/ Oost–>omlaag = beter signaal, omhoog = slechter signaal. Midden (Sirius)–> is goed, beter kan niet. West–>omhoog = beter signaal, omlaag = slechter signaal. Of: Oost–>omhoog = beter signaal, omlaag = slechter signaal. Midden (Sirius)–> is goed, beter kan niet. West–>omlaag = beter signaal, omhoog = slechter signaal. Dit is zorgelijker. Het kan diverse oorzaken hebben. -Paal staat stiekum toch niet helemaal in het lood. -Sirius is niet het nulpunt, je locatie ligt te ver van 5° oost. Gelukkig is er in beide gevallen nog geen man overboord, we moeten nu alleen wat improviseren om de boog er toch goed in te krijgen. Zet in beide gevallen de motor eerst in de nulstand. Je hebt nu dus weer een maximaal signaal op Sirius. Nu gaan we wat prutsen om de baan toch goed te krijgen. Oost–>omlaag = beter signaal, omhoog = slechter signaal. Midden (Sirius)–> is goed, beter kan niet. West–>omhoog = beter signaal, omlaag = slechter signaal. Draai de bouten van de motor aan de paalbevestiging dusdanig los dat de motor met een beetje geweld weer te verdraaien is ten opzichte van de mast. Draai nu de motor een heel klein stukje naar rechts (west). De schotel zal nu oostelijk iets lager, en westelijk iets hoger uitkomen. Misschien moet er nog wat worden gerommeld met de elevatie en inclinatie, maar meestal heb je op deze manier een maximaal resultaat uit een niet optimale installatie. Terug naar punt 11 en 13. Oost–>omhoog = beter signaal, omlaag = slechter signaal. Midden (Sirius)–> is goed, beter kan niet. West–>omlaag = beter signaal, omhoog = slechter signaal. Draai de bouten van de motor aan de paalbevestiging dusdanig los dat de motor met een beetje geweld weer te verdraaien is ten opzichte van de mast. Draai nu de motor een heel klein stukje naar links (oost). De schotel zal nu oostelijk iets hoger, en westelijk iets lager uitkomen. Misschien moet er nog wat worden gerommeld met de elevatie en inclinatie, maar meestal heb je op deze manier een maximaal resultaat uit een niet optimale installatie. Terug naar punt 11 en 13. 16/ Stel de limieten nog even in op de motor. Bij de meeste is dit mogelijk door een stelplaatje te verzetten of te monteren. Loopt de schotel nergens tegenaan dan gewoon standaard laten zitten. Satfindertje ertussenuit, F-connectortjes definitief vastzetten en waterdicht met zelf vulcaniserende rubbertape af tapen (niet met siliconenkit !!), coax met tiewraps vastzetten en van het dak af. Nu kunnen de diverse satellieten op de ontvanger worden ingesteld. Omdat dit per ontvanger verschillend is zal je hier toch echt de handleiding van de ontvanger voor moeten raadplegen. Succes met de afstelling, Peter.