buitenland Hongarije reaktiveert de middengolf 540 kHz met 2000 kW

[T90user]

Het lijkt erop dat de temperatuur en seizoen een rol spelen..

Met name in de nazomer kon ik in mijn dx-tijdperk (jaren 70) AM zenders uit de VS en Canada vanaf 23 uur goed ontvangen. Bij maximale condities (warme septemberdagen) werden zelfs Europese zenders "weggepiept" door het 10 kHz raster. 

 

De westelijke luchtstroom zal ook een rol hebben gespeeld.

 

Eigenlijk jammer dat - nu de Europese AM-band steeds schoner wordt - de hoogtijdagen van de AM aan de overkant van de grote plas ver achter ons liggen.  

 

In Los Angeles heb ik lange jaren geleden met regelmaat 's morgens zenders uit de Chinese Volksrepubliek ontvangen. Ik meen me o.a. iets van 660 of 680 kHz te herinneren. Uiteraard alleen in de wintermaanden en alleen op tijdstippen dat het in de rest van de VS al licht geworden was omdat je daarvoor veel teveel zenders uit eigen land ontving. Ik zou vermoeden dat je de komende winter inderdaad wel wat meer van Noordamerikaanse middengolfzenders zou kunnen opvangen als je maar op het juiste moment gaat luisteren. De late nacht/zeer vroege ochtend zou hier het meest aangewezen moment voor zijn, in elk geval niet voor 1 uur 's nachts.

[T90user]

Aan de hoge kant van de MW kwam hier eergisteren op de 1548 Khz  ( frequentie Gold UK ) de zender Voice of Russia gelegen in Moldavië, hier bij momenten 's avonds keihard binnen.

 

Ik meen me te herinneren dat het bij 1548 kHz niet om Kishinev (het huidige Chisinau) in de Republiek Moldvanië ging maar om Vinnitza in de Oekraïne. Vanuit Moldavië werd voor zover ik me herinner ergens rond 1386 kHz uitgezonden. Maar houd me ten goede, het is lang geleden en mijn mooie Middengolf-DX jaren liggen eveneens in een ver verleden. Ik heb nog ergens wel wat schoenendozen vol QSL kaarten liggen maar die zijn voor een groot deel in Noord Amerika verzameld, in de tijd dat je een ontvangstrapportje nog voor een nickel (Amerikaanse stuiver) of zo kon versturen.

[Eduard07]

Enfin, het waren dan wel geen powerhouses maar de RTB op 620 kHz had overdag ook een groter bereik dan de BRT op 926 kHz.

Apropos 927 (!) kHz...

Ik meen me te herinneren, dat het vermogen van deze zender in de laatste paar jaren voor het uitschakelen lager was dan oorspronkelijk.

 

En laat die 927 kHz nou uitgerekend de frequentie zijn waar mijn DX-zoektocht op de AM begon. De zender ging altijd rond kwart voor 12 's avonds uit de lucht, maar bij gunstige condities werd juist deze zender in noord Nederland al vanaf 23.00 uur gestoord door:

930 kHz - CJON/CJYQ St John's, NewFoundland/Canada

920 kHz - CJCH - Halifax / Nova Scotia / Canada

 

(Joegoslavië (Zagreb?) zat op de 918 kHz, maar ging elke maandag 's nachts uit de lucht. Het moment voor dx-en bij condities)

 

Ik heb genoemde zenders op mijn Panasonic wel eens net zo sterk gehad als de 1440 kHz van Luxemburg, totdat die laatste ook uit de lucht ging 's nachts en door condities CFGO uit Ottawa verscheen. En die zat natuurlijk wel zuiver op de frequentie.

 

Alledrie Top 40 zenders in de jaren 70. Dat waren nog eens DX-tijden!

Internet heeft eigenlijk de romantiek van atmospherics tenietgedaan.

18 oktober 2016 aangepast door Eduard07

[T90user]

Apropos 927 (!) kHz...

Ik meen me te herinneren, dat het vermogen van deze zender in de laatste paar jaren voor het uitschakelen lager was dan oorspronkelijk.

 

En laat die 927 kHz nou uitgerekend de frequentie zijn waar mijn DX-zoektocht op de AM begon. De zender ging altijd rond kwart voor 12 's avonds uit de lucht, maar bij gunstige condities werd juist deze zender in noord Nederland al vanaf 23.00 uur gestoord door:

930 kHz - CJON/CJYQ St John's, NewFoundland/Canada

920 kHz - CJCH - Halifax / Nova Scotia / Canada

 

(Joegoslavië (Zagreb?) zat op de 918 kHz, maar ging elke maandag 's nachts uit de lucht. Het moment voor dx-en bij condities)

 

Ik heb genoemde zenders op mijn Panasonic wel eens net zo sterk gehad als de 1440 kHz van Luxemburg, totdat die laatste ook uit de lucht ging 's nachts en door condities CFGO uit Ottawa verscheen. En die zat natuurlijk wel zuiver op de frequentie.

 

Alledrie Top 40 zenders in de jaren 70. Dat waren nog eens DX-tijden!

Internet heeft eigenlijk de romantiek van atmospherics tenietgedaan.

 

916 kHz, was dat niet Radio Capodistria? Bij ons beter bekend als Koper hetgeen de Sloveense naam is. Een stadje gelieerd aan Triëst dat als ik me niet vergis ooit door zowel Italië als ook door Slovenië werd geclaimd en daardoor een vrije stad of een verdeelde stad of iets dergelijks is geweest. Vandaar misschien die eigen radiozender die inderdaad een groot deel van Europa bestreek en netjes tussen de BBC en de BRT ingebed zat op de middengolf. Ik weet het niet zeker maar ik dacht dat je tussen de grote hoeveelheid muziek (handig als je als tiener 's avonds je huiswerk zat te maken en dus liever geen verstaanbaar gesproken woord ertussen wilde horen) zowel Italiaanse als Sloveense aankondigingen hoorde.

Overigens had ik in die jaren alleen een goedkope Poolse Unitra huiskamer-buizen radio dat me door een handige V&D verkoper werd aangesmeerd als een "Poolse Philips". Voor het geld niet slecht, maar van dingen als Canadese of Amerikaanse radio DX kon je met zo'n ding ondanks zelfgemaakte buitenantenne alleen maar dromen. Pas in Amerika wonend kon ik me allereerst een Zenith Transoceanic wereldontvanger veroorloven en later nog een met 24 losse kristallen voorziene Drake SPR-4.

18 oktober 2016 aangepast door T90user

[T90user]

Apropos 927 (!) kHz...

Ik meen me te herinneren, dat het vermogen van deze zender in de laatste paar jaren voor het uitschakelen lager was dan oorspronkelijk.

 

 

Misverstandje: ik schreef en bedoelde wel degelijk 926 kHz want dat was de frekwentie waarop de BRT tot ergens aan het begin van de jaren '80 uitzond en dat was de tijd waar we het over hadden. Vandaar dus ook de genoemde 746 en 1007 kHz voor Hilversum 1 en 2, en dus niet 747 en 1008. En in die context zal dan Capodistria ook wel op 917 kHz gezeten hebben net als de Brit op 908 kHz zat.

18 oktober 2016 aangepast door T90user

[astro iris]

Ik meen me te herinneren dat het bij 1548 kHz niet om Kishinev (het huidige Chisinau) in de Republiek Moldvanië ging maar om Vinnitza in de Oekraïne. Vanuit Moldavië werd voor zover ik me herinner ergens rond 1386 kHz uitgezonden. Maar houd me ten goede, het is lang geleden en mijn mooie Middengolf-DX jaren liggen eveneens in een ver verleden. Ik heb nog ergens wel wat schoenendozen vol QSL kaarten liggen maar die zijn voor een groot deel in Noord Amerika verzameld, in de tijd dat je een ontvangstrapportje nog voor een nickel (Amerikaanse stuiver) of zo kon versturen.

Voice of Russia zendt nu uit op de 1548khz via 500kw zender in Maiac Moldavië.uyAaNHC4F8E

[T90user]

Voice of Russia zendt nu uit op de 1548khz via 500kw zender in Maiac Moldavië.uyAaNHC4F8E

 

Inderdaad, je hebt gelijk! En wat het wellicht nog interessanter maakt is het feit dat dat plaatsje Maiac in de Volksrepubliek Transnjistrië ligt, een heel smalle lange strook tussen Oekraïne en de rivier de Dniester. Het maakte zich 25 jaar geleden los van Moldavië en dus zelfstandig. Overigens is dat maar een heel klein deeltje van het echte Transnistrië dat voor het leeuwendeel in 1944 is opgeslokt door de Oekraïne. Wellicht dat die oorspronkelijk Oekraïense zender. De Oekraïense oblast Vinnytska grenst aan de noordpunt van Transnistrië. Maiac betekent overigens in het Russisch "Vuurtoren" en was vele decennia lang hun "Hilversum 3", een muziekzender voor jonge mensen en voor op het werk. Vandaar dat ik even (onterecht) dacht dat het hier niet om een plaatsnaam maar om een uitgezonden programma ging.

[Sverige]

 Maiac betekent overigens in het Russisch "Vuurtoren" en was vele decennia lang hun "Hilversum 3", een muziekzender voor jonge mensen en voor op het werk. Vandaar dat ik even (onterecht) dacht dat het hier niet om een plaatsnaam maar om een uitgezonden programma ging.

Radio Mayak bestaat overigens nu nog en is nog steeds een populaire zender die vanuit tientallen lokaties op de FM band uitzendt, en bovendien ook online te beluisteren is.... ze zenden hits uit van de afgelopen 20 jaar ,een mix van binnenlandse en westerse hits. De zender ging in de lucht op 1 augustus 1964.

http://radiomayak.ru/

[Eduard07]

Misverstandje: ik schreef en bedoelde wel degelijk 926 kHz want dat was de frekwentie waarop de BRT tot ergens aan het begin van de jaren '80 uitzond en dat was de tijd waar we het over hadden. Vandaar dus ook de genoemde 746 en 1007 kHz voor Hilversum 1 en 2, en dus niet 747 en 1008. En in die context zal dan Capodistria ook wel op 917 kHz gezeten hebben net als de Brit op 908 kHz zat.

 

Klopt helemaal, maar voor mijn ontvangstbevindingen op 927/926 en 917/918 kHz maakt(e) die ene kHz niet uit. Zodra de Europese zenders uit de lucht waren, was de weg vrij voor 93 CJYQ (voormalig CJON) en 92 CJCH (waarbij in de identificatie de 0 nooit werd vermeld).

In 1978 ging de Europese middengolf (eindelijk) op de schop, zoals jij ook al aangaf:

 

 http://www.wabweb.net/radio/radio/frequenz.htm

19 oktober 2016 aangepast door Eduard07

[Eduard07]

Eigenlijk heb ik het Europese raster altijd een ramp gevonden: 9 kHz is gewoon te smal.

Naburige landen hadden/hebben aanliggende frequenties, waardoor de een alsnog de ander stoort/de.

​Ik heb nooit begrepen waarom dit soort problemen niet Europees (in Geneve) kon worden opgelost.

Nederland heeft de 747, Duitsland de 756 en was ook in Nederland te ontvangen.

Het VK heeft de 1215 (ook overdag in Nederland te ontvangen), en Nederland de 1224.

 

En dan hebben we het nog niet over frequenties zoals de 828, die vlak over de grens opnieuw door Duitsland werd gebruikt en tevens in het VK.

Arrow 828 werd door interferentie overdag (!) begrensd vanuit twee buurlanden. Onbegrijpelijk dat dit soort overlap ooit zo werd vastgelegd. Dat had met een beetje moeite vast beter gekund.   

19 oktober 2016 aangepast door Eduard07

[Drs. IJzerbout]

Maar Sjaak(k)...9 kHz gaf tenminste noch een theoretische bandbreedte van 4,5 kHz wat eigenlijk best wel klote was. En nou wil jij er nog maar 4 kHz van maken? Dan kan je net zo goed naar een telefoonlijn gaan zitten luisteren.

 

De janboel op de middengolf was alleen maar ´s avonds en ´s nachts. Overdag viel er best naar te luisteren. Een Grundig Satellit 2000 kon ook niet iedereen betalen want dat ding was peperduur.

 

In het 10 kHz raster in Noord America was het echt niet beter hoor. Ik heb zelf vele jaren in Canada gewoond en daar was het in de late uren ook niet veel beter dan in Europa.

 

Om een audio signaal precies op 4,5 kHz te begrenzen dat is niet zo makkelijk want je hebt altijd nog te maken met een zogenaamde 6dB grens, de audio karakteristiek gaat al behoorlijk ver voor de 4,5 kHz naar beneden om het 6dB punt bij 4,5 kHz te leggen.

Nu tegenwoordig met de brickwall filters is dat geen probleem meer. Maar daarom klinkt een middengolfzender lang niet zo aangenaam meer als vroeger in de jaren 60 en 70.

19 oktober 2016 aangepast door Drs. IJzerbout

[Eduard07]

In het 10 kHz raster in Noord America was het echt niet beter hoor. Ik heb zelf vele jaren in Canada gewoond en daar was het in de late uren ook niet veel beter dan in Europa.

 

Ik weet niet beter dan dat er verband is tussen bandbreedte en geluidskwaliteit. En die kwaliteit vond ik in de VS en Canada beduidend beter klinken op mijn Panasonic dan de Europese zenders, inclusief de 208 Luxemburg.

 

En natuurlijk scheelt iets als een Optimod op een zender ook. Radio Caroline maakte er vanaf de Ross Revenge gebruik van, maar ging daarbij dan ook wel spetteren naar de aanliggende frequenties. Maar het geluid vond ik top.

Radio Nova in de jaren 80 -vanuit Ierland - sprong er als AM zender kwalitatief eveneens uit met een "bijna FM" geluid. Vergelijkbaar met de Ross Revenge. 

[Drs. IJzerbout]

Piraten hielden zich aan geen enkele voorschrift. Die gingen gewoon op een golflengte zitten die niet aan hun was toebedeeld.

De zenders aan board waren van Amerikaanse afkomst (RCA, Continental) en ik vraag me af of die op de Europese norm waren uitgeleverd. Zit je al op een illegale frequentie, dan maakt het ook niet meer uit dat je links en rechts van je aan het storen bent.

Dan heeft de geluidskwaliteit ook nog wat met de gebruikte antenne te maken. Is die zeer smalbandig, dan is de antenne eigenlijk het 9 kHz filter. Neem 540 kHz. Dan moet je een antenne hebben die zo breedbandig is dat ie van 540 - 4,5 en van 540 + 4,5 dus van  535,5 tot 544,5 gelijkmatig resoneerd. Hoe lager de golflengte, hoe groter het probleem werd.

Op de langegolf was dit een nog groter probleem. Vooral bij de Deutschlanfunk op 153 kHz. Daarom klonk die zo dof.

En daarom zijn er ook nooit golflengtes daaronder voor omroep gebruikt. Het antenne bandbreedte probleem was niet meer te beheersen voor normale modulatie.

Luxemburg 208 klonk inderdaad zeer goed en die zullen zeker geen 4,5 kHz gehanteerd hebben. Maar die zaten in het Groot Hertogdom en die waren zeg maar een halve piraat. Want hoe kan het zijn dat zo´n klein landje als Luxemburg een golflengte krijgt toebedeeld waarop ze met een vermogen van 1.200 kW (voor antenneversterking) konden/mochten uitzenden?

[Eduard07]

In het 10 kHz raster in Noord America was het echt niet beter hoor. Ik heb zelf vele jaren in Canada gewoond en daar was het in de late uren ook niet veel beter dan in Europa.

 

 

 

De zenders aan board waren van Amerikaanse afkomst (RCA, Continental) en ik vraag me af of die op de Europese norm waren uitgeleverd. Zit je al op een illegale frequentie, dan maakt het ook niet meer uit dat je links en rechts van je aan het storen bent.

Dan heeft de geluidskwaliteit ook nog wat met de gebruikte antenne te maken. Is die zeer smalbandig, dan is de antenne eigenlijk het 9 kHz filter. Neem 540 kHz. Dan moet je een antenne hebben die zo breedbandig is dat ie van 540 - 4,5 en van 540 + 4,5 dus van  535,5 tot 544,5 gelijkmatig resoneerd. Hoe lager de golflengte, hoe groter het probleem werd.

 

Ik heb altijd begrepen dat de standaard in de VS en Canada een maximaal AM-zendvermogen van 50 kW was.

In Europa werden en worden (zie Hongarije) AM-zendvermogens gehanteerd die het voorstellingsvermogen bijna overstijgen. En dat was te horen. Ik vond de AM chaos na zonsondergang in de VS en Canada - ten tijde van de AM hoogtijdagen - nog altijd minder dramatisch dan in het Europa van de Koude Oorlog, met al die megavermogen-propagandazenders.  

 

[ceesv]

Misschien omdat ze in Amerika 1 FCC hebben en In Europa heel veel soortgelijke organisaties?

 

Iets met handhaving van regels.